Bakewell Tart (nieoszukana!)

Pierwszym wyspiarskim wypiekiem, którym się zachwyciłam po przyjeździe do Irlandii, była właśnie tarta “Bakewell”. Uwiodła mnie prostotą i wilgotnym migdałowym wypełnieniem. Przypomniała mi tort orzechowy Mojej Mamy, który jest zrobiony z ciasta z samych orzechów, bez dodatku mąki. Własnie wtedy usłyszałam pierwszy raz o frangipane…

Frangipane to nadzienie składające się z migdałów, masła, cukru i jajek. Aromatyczne, delikatne, rozpływające się w ustach. Nie ma pewności skąd ta nazwa, ale niektóre przekazy łączą ją z postacią świętego Franciszka. Przed śmiercią święty Franciszek miał wezwać listownie Giacomę Frangipane de’ Settesoli, franciszkańską tercjarkę, by ta dostaczyła mu migdałowych słodyczy. Święty prócz przymiotów duchowych jak widać miał też wyrobiony smak.

Nadzienie frangipane wypełnia francuski specjał galette des Rois, czyli ciasto Trzech Króli, podawane zwyczajowo 6 stycznia. Migdałowe nadzienie spotkałam również w różnych warstwowych ciastach przykryte czekoladą, w tartach z owocami, ale najbardziej lubię właśnie prezentowaną tartę „Bakewell”. Tę najlepszą, nieoszukaną…

Niestety często jest serwowana jej „oszczędna” wersja, wypełniona zwykłym ciastem aromatyzownym olejkiem migdałowym. Żeby ukryć to oszustwo czasami polewa się bakewell tart lukrem i ozdabia kandyzowaną wisienką. Czasami polewa się migdałowym lukrem także tartę wypełnioną frangipane, toteż łatwo się pomylić. Kupując w sklepie trzeba zerknąć na etykietkę, w cukierni pozostaje liczyć na uczciwość i dobry gust właściciela…

Bakewell tart jest zupełnie współczesnym deserem, który narodził się w XX wieku jako wariacja tematu znanego jako Bakewell pudding. Jest przykładem ewolucji kuchni brytyjskiej od solidnej, „barbarzyńskiej” prostoty (prostackości?!) ku finezyjnemu podejściu do gotowania wzorowanemu na kuchni francuskiej. Ów bakewell pudding pochodzi z miasteczka Bakewell w hrabstwie Derbyshire w Anglii, a śladów jego istnienia badacze dokopali się w XV-wiecznych źródłach, jednak powszechnie przyjmuje się datę ok. 1820 roku jako datę powstania tego smakołyku.

Akurat tę tartę piekę regularnie, jest ona jednym z flagowych dań serwowanych w naszym domu. Gości nigdy nie muszę zachęcać do dokładki, znika ekspresowo. Dlatego do tej pory nie trafiła na blog, po prostu nie udało mi się jej sfotografować. Z premedytacją upiekłam ją więc na Boże Narodzenie. Dla podkreślenia jej świątecznego charakteru użyłam dżemu malinowego z cynamonem zamiast zwykłego dżemu z malin. Szczerze mówiąc, posmak cynamonu się zgubił, pozostał tylko kolor. Polecam smarować spód dżemem malinowym dobrej jakości, bez znaczenia jest czy będzie z pestkami, czy bez nich, istotne, by był rzeczywiście z malin, nie z samego cukru…

Z najlepszymi życzeniami noworocznymi… Niech ten rok przyniesie to wszystko, o czym stary zapomniał… i niech nie zapomni o tym, co najważniejsze – o zdrowiu, radości, szacunku i pokoju!

BAKEWELL TART

Spód:

• 175 g mąki (oraz odrobina do posypania stolnicy)
• 125 g masła
• 25 g miałkiego cukru
• 1 żółtko
• 1 łyżka zimnej wody

Frangipane:

• 115 g masła
• 115 g miałkiego cukru
• 115 g mielonych migdałów
• 3 jajka (rozbełtane)
• ½ łyżeczki ekstraktu migdałowego (opcjonalnie)

oraz:

• 4 łyżki dżemu malinowego
• 2 łyżki płatków migdałowych

Mąkę przesiewamy do miski, dodajemy masło i wyrabiami palcami do uzyskania okruszków. Wsypujemy cukier i mieszamy. Żółtko roztrzepujemy z łyżką wody i dodajemy do ciasta, zagniatamy, formujemy kule, którą zawijamy w folię i wkładamy do lodówki na 15 minut.

Piekarnik nagrzewamy do 180°C (z termoobiegiem). Rozwałkowujemy ciasto na stolnicy posypanej mąką. Wykładamy ciastę formę na tartę, nakłuwamy w kilku miejscach widelcem i wkładamy do lodówki na kolejne 15 min.

Do miski malaksera wkładamy pokrojone w kostkę masło, dodajemy cukier i miksujemy razem, aż masa stanie się puszysta. Wtedy dodajemy mielone migdały, jajka i ekstrakt migdałowy, miksujemy do połączenia wszystkich składników.

Spód ciasta smarujemy dżemem malinowym, wylewamy na wierzch masę migdałową, wygładzamy i posypujemy płatkami migdałowymi.

Ciasta wstawiamy do piekarnika na 10 minut, po czym zmniejszamy temperaturę do 160°C  (z termoobiegiem) i pieczemy jeszcze 25-30 minut, aż nadzienie nabierze złotobrązowego koloru. Odstawiamy do wystudzenia.

(przepis: 1001 Cupcakes, Cookies & other tempting treats)